دیالوگی از فیلم چه سرسبز بود دره من
به گزارش فیس راز، چه سرسبز بود درهٔ من How Green Was My Valley فیلمی سیاه و سفید به کارگردانی جان فورد در ژانر درام و خانوادگی است که از رمانی به همین نام از ریچارد لولین اقتباس شده است.
این فیلم نامزد ده جایزه اسکار شد و پنج مورد از آن ها شامل بهترین فیلم را برد.
در سال 2005 نشریه بریتیش فیلم، دره من چه سرسبز بود را جزو برترین فیلم های تاریخ اسکار قرار داد؛ زیرا این فیلم همشهری کین و شاهین مالت را از دور رقابت خارج کرد.
صدای مکاشفه وار مرد/ راوی با حرکت نرم دوربین، چشم مخاطب را از درون یک خانهٔ خالی و خلوت قدیمی به دوران کودکی راوی در یک خانواده شلوغ و محیط کارگری می برد تا حسرت و نوستالژی گرم زندگی آدم ها و گذر بی رحمانهٔ زمان بر جان مخاطب بماند. صدایی که به نوعی با تجلیل و ستایش نگاه پدر و امنیت خانواده در آن دوران همسو می گردد (بی آن که در دام اسطوره سازی بی جهت بیافتد یا انتقاد از آن نوع زندگی را فراموش کند). به همین دلیل فیلم با صدای راوی و تصویر پدر در حال قدم زدن در شیب دره آغاز می گردد و با مرگ او نیز به خاتمه می رسد.
صدای مرد:
دارم اثاثمو تُو شالی که مادرم وقتی می رفت بازار رو دوشش می انداخت جمع می کنم تا از درّه خودم برم. این دفعه دیگه برنمی گردم. خاطره 50 سال روپشت سرم جا می ذارم. خاطره!… عجیبه که آدم خیلی از چیزایی رو که چند لحظه قبل گذشته فراموش می کنه اما خاطره حوادثی رو که سال ها پیش رخ داده روشن و واضح نگه می داره. خاطرهٔ مردها و زن هایی که مدت ها پیش مُردن. با این همه هنوزم آدم با خودش می گه چی واقعیه چی نیست؟ چطور می شه باور کرد که همه دودمانم از این جا رفتن در حالی که صداشون هنوز تو گوشمه! نه! حاضرم چندین بار بگم نه، چون اونا در ذهن من دارن واقعن زندگی می کنن. دور بر زمانی که سپری شده حصار و برچینی نیست. آدم می تونه برگرده و هر چی بخواد ازش برداره. البته اگه یادش بیاد. بنابراین منم چشامو به روی درّه امروزی می بندم و اونو همون طور که در بچگیم بود می بینم. درّهٔ سرسبزی که به نظر من به اندازه یک جهان وسعت داشت. زیباترین درّه ای که تا حالا دیدم. (تصویر به زمان گذشته می رود و شیب دره را نشان می دهد) همه چی از وقتی به یادم می یاد که پسر کوچیکی بودم و همراه پدرم در درّه راه می رفتم. هنوز غبار و ذرات تیره رنگ معدن زغال سنگ اونقدر نبود که زیبایی درّه بتونه لطمه ای بهش بزنه چون معادن زغال سنگ تازه داشتن پنجه هاشونو به سمت مراتع و چمن زارهای سرسبز دراز می کردن. حتی حالا هم صدای خواهرم اینکارا رو می شنوم که ما رو از دور صدا می زد، (صدای این کارا از دور که برای آن ها دست تکان می دهد) همهٔ خانوادهٔ ما تو معدن کار می کردن. کافی بود یکی زیر آواز بزنه تا تموم درّه از آواز پُر بشه. چون آواز برای همشهری های من مثل بینایی بود برای چشم… (کارگرهای معدن در حال برگشت از سرکار خسته همه آواز دسته جمعی می خوانند).
صدای راوی در بزرگسالی پس از مرگ پدر در معدن لحنی تلخ و حسرت خوارانه می یابد و جمله هایی که انگار از زبان جان فورد به زبان می آیند با لحن فیلم هایش درباره دورانی که سپری شدند و به راحتی در ییلاق ذهن حک می شوند:
صدای مرد/ راوی انتهای فیلم:
مردایی مثل پدر من نمی تونن بمیرن، اونا هنوز با منن و برای همواره در خاطر من، محبوب و دوست داشتنی باقی خواهند ماند، به راستی درّهٔ من چه سرسبز بود…
منبع: یک پزشک