معرفی کاج یا کاج بادامی و خواص درمانی آن - فیس راز

نویسنده: صمصام صانعی

حدود سیصد گونه کاج در نیمکره شمالی (نواحی قطبی تا حد استوا) می روید که بعضی از آنها در ایران نه می رویند و نه کاشته می شوند. گونه هایی که در ایران به طور وحشی می رویند و کاشته هم می شوند عبارتند از کاج بادامی، کاج نوئل، کاج سیاه، کاج کاشفی، کاج تهرانی و کاج ایرانی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به گونه کاج بادامی یا کاج چتری اشاره شده است. در ضمنً خواص درمانی، ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در کاج ها تقریباً شباهت زیادی با یکدیگر دارند. درختی است ناخزان و تنومند به ارتفاع حدود 20 متر گاهی موارد بیشتر که از ابتدای ریشه تا چند متری انتهای تنه بدون برگ می باشد و در انتهای تنه تاجی چتری مانند وجود دارد. پوست درخت خاکستریِ مایل به قرمز و ترک های عمیقی روی پوست مشاهده می شود.

توجه:

به دلیل وجود دانه های بادامی شکل در سطح بالای هر فلس مخروط کاج به آن کاج بادامی گفته می شود که اشتباهاً بعضی اشخاص تصور می کنند که کاج بادامی به ابعاد یک بادام می باشد در صورتیکه کاج بادامی به طول حدود 15 سانتی متر و قطر آن ضخیم است.

نام علمی:

Pinus pinea L.، نام فرانسه درخت Pin pinier، نام فرانسه دانه آن Pignon، نام انگلیسی درخت Stone pine و نام انگلیسی دانه درخت Pinenut می باشد. نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، کاج بادامی، کاج چتری، کاج سنگی و صنوبر اثنی نوع صغیر نامیده شده است.

تیره گیاه:

کاج Pinaceae

نوع گیاه:

درخت

مشخصات ظاهری:

درختی است ناخزان و تنومند به ارتفاع حدود 20 متر گاهی موارد بیشتر که از ابتدای ریشه تا چند متری انتهای تنه بدون برگ می باشد و در انتهای تنه تاجی چتری مانند وجود دارد. پوست درخت خاکستریِ مایل به قرمز و ترک های عمیقی روی پوست مشاهده می شود. شاخه چه های درخت که در انتهای تنه درخت وجود دارند قهوه ای کمرنگ و برگ های آن سوزنی شکل، دراز، خشن، نوک تیز و به رنگ سبز روشن می باشند. گل های آن نر و ماده و از یکدیگر جدا هستند. گل های نر به صورت شاتون های دراز و آویزان و گل های ماده آن به شکل شاتون های خیلی کوچک هستند. میوه درخت که به آن مخروط کاج می گویند تقریباً کروی به طول حدود 15 سانتی متر و تشکیل شده از فلس های چوبی تخت و نوک کند می باشد. در بالای هر فلس دو دانه قهوه ای رنگ وجود دارد که دانه ها مانند بادام مأکول (قابل خوردن) است به همین دلیل به آن کاج بادامی می گویند.

طبیعت دانه کاج بادامی:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی معتدله کشورها کاشته شده و در منطقه ها مدیترانه ای هم به صورت خودرو انتشار دارد. در ایران در بیشتر استان ها خصوصاً در استان های شمالی کاشته می شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در مغز بادام کاج بادامی:

آب، انرژی، پروتئین، مواد چرب، هیدرات های کربن، کلسیم، فسفر، آهن، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین A در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

مخروط کاج. در ضمنً بادام کاج و برگ های ریز سوزنی شکل کاج هم خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

مخروط کاج آسیاب شده را به مدت 15 دقیقه در آب جوشانده و در استعمال خارجی استفاده می کنند.

خواص درمانی مخروط کاج:

از بین برنده بیماری های زنان از قبیل کیست، قارچ، عفونت، ترشح، سوزش، خارش و بوی بد رحم می باشد. در ضمنً برای بیماری های جلدی، جراحت های قانقاریایی، اگزما، شوره سر و عفونت های بدن هم مفید است.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

منبع: راسخون