آن یکی شیراست اندر خارجه! - فیس راز

ترجمه: ندا احمدلو

شیر ارگانیک که هواداران زیادی در گوشه و کنار دنیا دارد، به زودی پایش به ایران هم باز خواهد شد.

بعضی ها تصور نمایند که محصولات غذایی ارگانیک محصولات تازه بازار موادغذایی باشند در صورتی که اصلا این طور نیست! در واقع، اجداد ما از هزاران سال پیش موادغذایی کاملا ارگانیک را می خوردند و کم کم با ورود انواع سموم و کودهای شیمیایی به بازار کشاورزی، محصولات ارگانیک و طبیعی جای خود را به مواد غذایی غیرطبیعی و همراه با انواع افزودنی های شیمیایی دادند.

در این میان، محصولاتی مانند شیر و لبنیات هم تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفتند و از حالت ارگانیک یا طبیعی خود خارج شدند.

شاید بگویید اصلا شیر و لبنیات که محصول کشاورزی نیستند که به آنها کودشیمیایی بزنند پس چطور می توان انواع شیرها را ارگانیک یا غیرارگانیک نامید؟!

پاسخ این سوال بسیار ساده است. براساس اعلام وزارت کشاورزی آمریکا و سازمان دنیای محصولات ارگانیک، شیرارگانیک به شیری گفته می شود که گاو شیرده آن به هیچ اسم از علف یا خوراکی های حاوی کود و سموم شیمیایی تغذیه نکرده باشد و هیچ هورمون، آنتی بیوتیک یا داروی شیمیایی دیگری برای افزایش اندازه شیر یا حتی درمان به آن گاو تزریق نشده باشد. به علاوه، مکمل ها و ویتامین هایی که قرار است به غذای گاو افزوده شوند، باید به وسیله وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی کشور مورد تایید قرار بگیرند. بعلاوه در محیطی که گاوهای شیرده زندگی می نمایند و در علفزاری که آنها چرا می نمایند، نباید از هیچ نوع آفت کشی استفاده شود. اگر تمامی این موارد برای نگهداری گاوهای شیرده رعایت شود و به شیر آنها بعد از دوشیده شدن، هیچ افزودنی خاصی اضافه نشود آن وقت می توان گفت که شیر فراوریی یک شیر کاملا ارگانیک است!

چربی اشباع کمتر، زندگی بهتر

پژوهشگران دانشگاه نیوکاسل می گویند که به طور کلی، چربی اشباع شیرهای ارگانیک به مراتب کمتر و اسیدهای چرب مفید آنها، بیشتر از شیرهای معمولی است و به همین علت این محصولات کمتر تحت تاثیر هوای محیط قرار می گیرند و دیرتر خراب می شوند. به علاوه شما می توانید با مصرف شیرهای ارگانیک، مطمئن باشید که بدنتان 30 تا 50 درصد چربی اشباع کمتری را دریافت می نماید و در عوض، سطح دریافت اسیدهای چربی مانند امگا3 در بدنتان بالا می رود.

خواص شیر ارگانیک

همان طور که گفتیم مدت ماندگاری شیرهای ارگانیک بیشتر از شیرهای معمولی است. دکتر کرایگ باومروکر، فیزیولوژیست و استاد بهداشت موادغذایی دانشگاه پنسیلوانیا در این مورد می گوید: شیرهای معمولی را می توان چند روز یا یک هفته نگهداری کرد در صورتی که شیرهای ارگانیک را تا یک ماه هم می توان نگه داشت. علت این امر هم آن است که به گاوهای شیرده برای مبارزه با عوامل عفونی، آنتی بیوتیک یا هورمونی تزریق نمی شود!

از آنجایی که شیر یکی از مهم ترین و مغذی ترین محصولات غذایی در هر خانواده است و بهتر است که خانواده ها بیشترین فایده را از نوشیدن آن ببرند، در حال حاضر 30 درصد از شیرهای فراوریی در کشور انگلستان به صورت ارگانیک فراوری می شود و آمریکایی ها هم سالیانه 20درصد بر فراوری شیرهای ارگانیک در کشور خود می افزایند. شاید بتوان به اسم مهم ترین موادمغذی موجود در شیرهای ارگانیک به موارد زیر اشاره نمود:

امگا3:

مصرف به مقدار و مناسب امگا3 می تواند بدن شما را در برابر بسیاری از بیماری ها مانند ناراحتی های قلبی محافظت کند. محققان به این نتیجه رسیده اند که اندازه اسیدهای چرب امگا3 در شیرهای ارگانیک، بسیار بیشتر از شیرهای معمولی است. آنها می گویند که شیرهای ارگانیک 71 درصد بیشتر از شیرهای معمولی، امگا3 دارند. به علاوه، اندازه بالای امگا6 موجود در شیرهای ارگانیک هم یکی از مزایای این محصولات بر شیرهای معمولی است.

ویتامین ها: پژوهشگران دانشگاه نیوکاسل معتقدند که اندازه ویتامین های A و E موجود در شیرهای ارگانیک به ترتیب 75 و 50 درصد بیشتر از شیرهای ساده است. ویتامین E برای پیشگیری از پیری و چروکیدگی پوست، مبارزه با دردهای مزمن و سرطان بسیار مفید است و به همین علت به افراد توصیه می شود که روزانه حداقل 8 تا 15 میلی گرم ویتامین E مصرف نمایند که این احتیاج به این ویتامین با نوشیدن شیرهای ارگانیک در بدن تامین می شود. به علاوه، مصرف به مقدار ویتامین A هم می تواند قدرت بینایی ما را افزایش دهد و باعث استحکام استخوان های مان شود.

آنتی اکسیدان ها:

اندازه آنتی اکسیدان هایی مانند لوتئین و زیگزانتین موجود در شیرهای ارگانیک هم 2 تا 3 برابر بیشتر از شیرهای معمولی است. این آنتی اکسیدان ها می توانند از بروز بعضی انواع سرطان و بیماری هایی مانند آب مروارید و گلوکوم جلوگیری نمایند.

اسید لینولئیک کونژوگه (CLA): موجود در شیرهای ارگانیک بسیار بیشتر از شیرهای معمولی است و همین CLA باعث بالا رفتن متابولیسم و تقویت سیستم ایمنی بدنمان می شوند. این اسید چرب می تواند چربی های شکمی را کاهش دهد و جلوی افزایش کلسترول خون و بروز حساسیت های غذایی را هم بگیرد. بد نیست بدانید که بدن ما نمی تواند در حالت طبیعی CLA فراوری کند و ما می توانیم این ترکیب مفید را به وسیله مصرف شیر و محصولات لبنی به بدنمان برسانیم.

نظر متخصص تغذیه / دکتر سیدامیرمحمد مرتضویان*

شیرهای ارگانیک بهداشتی ترند

شیر ارگانیک، شیری است که بدون دخالت هر نوع ماده خارجی مانند آنتی بیوتیک، علوفه حاوی سموم کشاورزی یا آبی حاوی فلزات سنگین فراوری شود.

بنابراین بحث ارگانیک بودن شیر، بیشتر به بهداشت آن برمی شود و اگر فرآورده های لبنی دیگری از این نوع شیر تهیه شوند دیگر نام ارگانیک را روی آنها نمی گذاریم بلکه می گوییم آن محصولات از شیر ارگانیک تهیه شده اند. شیرهای ارگانیک هم مانند سایر شیرها و محصولات لبنی از بدون چربی آغاز می شوند و تا پرچرب و حتی خامه ای هم پیش می فرایند. طبقه بندی اندازه چربی محصولات لبنی در کشورمان براساس استاندارد ملی ایران تعریف می شود.

از آنجایی که در فراوری شیر ارگانیک، اضافه کردن سموم شیمیایی یا مواد خارجی به هر شیوه ای حذف می شود بنابراین می توان گفت که ترکیب های طبیعی موجود در شیرهای ارگانیک مانند کلسیم یا پروتئین، تفاوتی با شیرهای معمولی نمی نماید و فقط شیرهای ارگانیک، بهداشتی تر از شیرهای معمولی هستند.

بعلاوه حرارت دادن یا ندادن چنین شیرهایی باعث بهتر یا بدتر شدن ارزش تغذیه ای آنها در مقایسه با شیرهای معمولی نمی شود. بعضی از افراد اعتقاد دارند که مصرف شیرهای ارگانیک در دوران بارداری یا شیردهی باعث کاهش آلرژی های غذایی نوازادانشان می شود. در این مورد شاید بتوان گفت که چون شیر ارگانیک از مواد مسمومیت زا و آلرژی زا خالی است بنابراین این مواد از مادر به فرزند هم انتقال پیدا نمی نماید و احتمالا مسئله ای هم برای کودک پیش نمی آید. با تمام این تفاسیر و شرح هایی که در خصوص شیر ارگانیک مطرح کردیم، بد نیست بدانید متاسفانه خط فراوری چنین شیرهایی به صورت انبوه و برای مصرف عموم مردم در کشور ما هنوز به راه نیفتاده است و فراوری اینگونه شیرها در کشورمان بیشتر جنبه تحقیقاتی دارد نه صنعتی!

پی نوشت ها:

* دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی

منبع:هفته نامه سلامت

/ج

منبع: راسخون