ارتباط وزوز گوش با عملکرد مغز و خواب: درک عمیق تر یک مشکل پیچیده
به گزارش فیس راز، وزوز گوش (Tinnitus) حالتی است که در آن فرد صداهایی مانند زنگ زدن، وزوز یا صدای باد را بدون منبع خارجی می شنود. این عارضه می تواند گذرا یا مزمن باشد و شدت آن از ملایم تا شدید متغیر است. وزوز گوش اغلب با کاهش شنوایی مرتبط است اما ممکن است بدون هیچ نشانه ای از آسیب شنوایی ظاهر گردد. تحقیقات نشان می دهد که این مشکل به اختلال در عملکرد مغز مربوط است، جایی که مدارهای مغزی مرتبط با پردازش صدا، دچار فعالیت بیش از حد می شوند.
وزوز گوش تأثیرات زیادی بر کیفیت زندگی دارد. این مشکل می تواند باعث بی خوابی، کاهش تمرکز، اضطراب، افسردگی و حتی اختلال در روابط اجتماعی گردد. با وجود شیوع بالا، هنوز درمان قطعی برای آن یافت نشده است. اما پژوهش های اخیر به ارتباط میان وزوز گوش و خواب به عنوان مسیری برای درمان این عارضه اشاره دارند.
ارتباط خواب و وزوز گوش: چگونه خواب بر مغز تأثیر می گذارد؟
یکی از مهم ترین مراحل خواب، خواب عمیق یا خواب موج آهسته (Slow-wave sleep) است. این مرحله زمانی است که مغز در حال بازیابی و بازسازی فعالیت های روزانه است. در این حالت، امواج مغزی در قالب الگوهای خاصی فعالیت می نمایند و منطقه ها مختلف مغز را هماهنگ می نمایند. این فرآیند برای ترمیم سلول های عصبی (نورون ها) و تقویت حافظه حیاتی است.
افراد مبتلا به وزوز گوش معمولاً کیفیت خواب پایین تری دارند و زمان بیشتری را در خواب سبک سپری می نمایند. پژوهش ها نشان می دهد که فعالیت بیش از حد بعضی نواحی مغزی در افراد مبتلا به وزوز گوش حتی در خواب نیز ادامه پیدا می نماید. این فعالیت اضافی باعث می گردد که مغز نتواند به مقدار کافی وارد مراحل عمیق خواب گردد.
چرا خواب عمیق برای افراد مبتلا به وزوز گوش اهمیت دارد؟
تحقیقات نشان داده که خواب عمیق می تواند فعالیت های بیش فعال مغز را سرکوب کند. در این مرحله، ارتباطات میان بخش های مختلف مغز محدود می گردد و این مسئله می تواند وزوز گوش را کاهش دهد. بعلاوه خواب عمیق می تواند با کاهش تحریک پذیری منطقه ها شنوایی مغز، به کاهش شدت وزوز گوش یاری کند.
به علاوه، خواب عمیق به تغییرات بلندمدت در اتصالات نورونی یاری می نماید. این تغییرات می توانند شرح دهنده ماندگاری وزوز گوش حتی پس از برطرف عامل اولیه (مانند آسیب شنوایی) باشند.
علل وزوز گوش: از عوامل شنوایی تا مغزی
وزوز گوش دلایل متعددی دارد که به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: علل شنوایی و علل غیرشنوایی.
1. علل شنوایی:
- کاهش شنوایی ناشی از سن: افت شنوایی مرتبط با افزایش سن (Presbycusis) یکی از عوامل رایج وزوز گوش است.
- آسیب صوتی: قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به مدت طولانی می تواند به سلول های حساس گوش داخلی آسیب برساند.
- عفونت ها و انسدادها: عفونت گوش یا وجود جرم گوش می تواند باعث ایجاد صدای وزوز گردد.
- اختلالات گوش داخلی: بیماری هایی مانند منییر (Ménières disease) می توانند با وزوز گوش همراه باشند.
2. علل غیرشنوایی:
- اختلالات عصبی: مسائل در سیستم عصبی مرکزی می تواند در ایجاد وزوز گوش نقش داشته باشد.
- عوامل روانی: استرس و اضطراب می توانند وزوز گوش را تشدید نمایند.
- داروها: مصرف بعضی داروها (مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای ضدافسردگی) ممکن است باعث وزوز گوش شوند.
- اختلالات عروقی: مسائل در گردش خون نیز گاهی به وزوز گوش مرتبط هستند.
درمان و مدیریت وزوز گوش: راهکارهای علمی و عملی
وزوز گوش درمان قطعی ندارد، اما راهکارهای مختلفی برای مدیریت آن وجود دارد:
1. درمان های رفتاری:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش به بیماران یاری می نماید که واکنش های روانی خود به وزوز گوش را مدیریت نمایند.
- مدیتیشن و تمرینات آرامش بخش: کاهش استرس می تواند شدت وزوز گوش را کاهش دهد.
2. تکنیک های شنوایی:
- دستگاه های مولد صدا: این دستگاه ها صداهایی فراوری می نمایند که به پوشاندن وزوز گوش یاری می نمایند.
- سمعک ها: در صورت وجود کاهش شنوایی، استفاده از سمعک می تواند تأثیر مثبتی داشته باشد.
3. درمان های دارویی:
- داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب ممکن است در کاهش اثرات روانی وزوز گوش مؤثر باشند.
4. تکنیک های نوین:
- تحریک مغزی: روش هایی مانند تحریک مغناطیسی مغز (TMS) برای کاهش فعالیت های بیش فعال مغزی در حال آنالیز هستند.
- تقویت خواب عمیق: استفاده از روش هایی برای بهبود کیفیت خواب می تواند به کاهش وزوز گوش یاری کند.
منظره آینده: پژوهش های امیدوارنماینده
تحقیقات بیشتر در زمینه ارتباط وزوز گوش و خواب می تواند منجر به توسعه درمان های نوین گردد. آنالیز الگوهای مغزی در مراحل مختلف خواب و ثبت تغییرات وزوز گوش در طول شب، اطلاعات بیشتری در اختیار دانشمندان قرار می دهد. بهبود کیفیت خواب به وسیله تکنیک های طبیعی یا فناوری های پیشرفته می تواند راهگشای کاهش این مشکل آزاردهنده باشد.
منبع
the conversationمنبع: یک پزشک