تاریخ شنیدنی شهر باکو! - فیس راز

شهر باکو در ابتدا از قلعه هایی کوچک در کناره ساحل تشکیل شده بود. برای حفاظت از شهر در اطراف آن دیوار کشیده و خندق حفر نموده بودند به طوری که حتی در هزاره اول هم این شهر، بندری پیشرفته بود. طبق کتیبه ای که در پای کوه بیوک داش نهاده شده است، در آن دوره شهر، تحت سلطه رم بود. در اوایل قرون وسطی، سرزمین باکو بخشی از ناحیه شیروان بود، شیروان یک بخش اداری مستقل بود که تحت فرماندهی ساسانیان قرار داشت و بعدها وقتی آذربایجان به اشغال عرب ها عایدی به این سرزمین که شامل باکو، شماخا، دربنت و دیگر شهرهای آذربایجان بود، شروان شاهان گفته می شد. بعد از مدتی باکو از یک قلعه کوچک ساحلی به بندر تجاری بزرگ در دریای خزر تبدیل شد. مثل خیلی از دولت های خلافت عرب، دولت شروان شاهان هم نسبتا مستقل بود. این شهر بارها مورد حمله روس ها نهاده شد اما به طور کلی تاریخ باکو در آن موقع نسبتا هموار و بی سر و صدا بود. یکی از این حملات روس ها در سال 1030 در باکو رخ داد، در آن موقع نیروهای روس توانستند شروان شاهان را شکست دهند و بعضی از سرزمین ها را تصرف نمایند اما یک سال بعد، همه آن ها از باکو بیرون رانده شدند.

قرن یازدهم با لشکرکشی های ترک های سلجوقی آغاز شد. در سال 1066 سلجوق ها برای اولین بار به شهر باکو حمله کردند و در اواخر قرن بعد دولت شروان شاهان به همراه مرکز آن ها باکو، تحت سلطه سلجوقیان عایدی. دیوارهای مستحکم اطراف شهر توسعه پیدا کردند و طبق گفته تاریخ دانان، آن موقع باکو کم کم به یکی از بندرهای دست نیافتنی دریای خزر تبدیل شد و اهمیت آن به طور قابل توجهی افزایش یافت. در سال 1220 آذربایجان مورد حمله مغول ها نهاده شد، در دومین حمله که در سال 1231 رخ داد تقریبا همه سرزمین آذربایجان تسلیم مغول ها شدند. با این که باکو تنها شهری از آذربایجان بود که تا آخرین توان در برابر مغول ها ایستادگی کرد اما اهالی شهر در نهایت مجبور به تسلیم و تحویل شهر به دشمن شدند. تحت فرماندهی مغول ها، حکمرانان سلسله شروان شاهان به رعیت های خان های مغول تبدیل شدند. آن قسمت از سرزمین قفقاز که به تصرف مغول ها در آمده بود به سلطانیا تغییر نام داد و باکو تبدیل به قصر زمستانی حاکمان مغولی شد. بعد از فروپاشی دولت مغول در قرن چهاردهم، شروان شاهان مبارزاتی را برای به دست آوردن استقلال انجام دادند، به مدت یک سال باکو و دولت شروان شاهان کاملا مستقل از نیروهای خارجی اداره شدند و آن دوره تبدیل به مرحله تازه ای از پیدایش تاریخ باکو شد. در آن موقع بود که قصر معروف شروان شاهان بنا شد، امکانات شهری افزایش پیدا کرد و کاروانسراها و پل های زیادی ساخته شدند.

مرحله تازه فتح شهر زمانی آغاز شد که سلسله صفوی در ایران به قدرت رسید. در سال 1501، شاه اسماعیل صفوی، باکو را تصرف و آن را جزئی از سرزمین های ایران کرد. در نتیجه جنگ بین ایران و عثمانیان ترک ، باکو برای چندین سال تحت سلطه نیروهای ترک در آمد، به ویژه در سال 1578 شهر را تصرف کردند اما بعدها نیروهای ایرانی آن ها را وادار به عقب نشینی کردند. از آن جایی که باکو یکی از بزرگ ترین بنادر تجاری در دریای خزر بود از نظر استراتژیک اهمیت خاصی داشت و به همین علت روس ها برای به دست آوردن این شهر جنگ های زیادی را ترتیب دادند. در اواسط قرن 18 باکو برای اولین بار در سال 1796 به وسیله نیروهای روس اشغال شد و در نهایت در سال 1805 کاملا تحت سلطه روسیه عایدی تا اینکه با فروپاشی شوروی، امروز، شاهد باکویی مستقل هستیم که روز به روز هم گردشگران بیشتری را جذب می نماید.

منبع: advantour.com