شناسایی باکتری های مقاوم در سواحل شنای گیلان - فیس راز

این باکتری می تواند در شرایط سخت و محیط های کم غذا زنده بماند و رشد کند. به همین علت آن ها تقریباً در همه جا از آب گرفته تا خاک، فاضلاب، هوا و ... حضور دارند. ولی این باکتری معمولاً در آب یافت می گردد و به راحتی به وسیله مدفوعی-دهانی منتقل می گردد.

منبع اصلی این باکتری روده انسان و حیوانات خون گرم است، ولی آن ها می توانند در خارج از روده برای طولانی مدت زندگی نمایند. با توجه به این که این باکتری ها نسبت به شرایط مختلف مانند pH پایین، انجماد و ... مقاوم هستند، به همین علت به عنوان شاخص آلودگی بعضی محصولات غذایی و آب در نظر گرفته شده اند.

یکی از بزرگ ترین تهدید ها برای سلامت عمومی در دنیا، مقاومت آنتی بیوتیکی است که به علت مصرف زیاد آنتی بیوتیک ها اتفاق می افتد.

به علت استفاده زیاد از آنتی بیوتیک ها، بسیاری از سویه های باکتری انتروکوکوس فکالیس به آنتی بیوتیک های مختلف مانند ونکومایسین مقاوم شده اند. از آن جایی که ونکومایسین خط اول درمان برای انتروکوک های مقاوم به چند دارو است، آنالیز شیوع باکتری های مقاوم به ونکومایسین اهمیت زیادی دارد.

به همین علت پژوهشگران با انجام یک مطالعه شیوع باکتری انتروکوکوس فکالیس مقاوم به ونکومایسین را در آب های تفریحی گیلان آنالیز کردند.

برای انجام این مطالعه، نمونه های محیطی از سواحل تفریحی 6 شهر استان گیلان، چهار ایستگاه در تالاب انزلی و پنج رودخانه اصلی ورودی به تالاب انزلی طی ماه های دی تا شهریور 1398 جمع آوری و آنالیز شدند.

این نمونه ها از آب های تفریحی، عمدتاً مکان های شنا در استان گیلان جمع آوری شد. این مکان ها به این علت آنالیز شدند که افراد زیادی اعم از مسافران و بومیان برای شنا به آن جا می فرایند و بنابراین نظارت بر بار میکروبی این مکان ها بسیار مهم است.

در این مطالعه اندازه مقاومت آنتی بیوتیکی نسبتاً بالایی نسبت به آنتی بیوتیک های مختلف از جمله ونکومایسین، کانامایسین، استرپتومایسین، اریترومایسین، آمیکاسین، آمپی سیلین، جنتامایسین، سیپروفلوکساسین و کلرامفنیکل مشاهده شد.

حدود 46 درصد از این باکتری ها به ونکومایسین مقاوم بودند که اندازه آن نسبتاً بالاست. تقریباً همه سویه ها (98 درصد) به استرپتومایسین مقاوم بودند. از بین آنتی بیوتیک های مورد مطالعه، آمپی سیلین و کلرامفنیکل بالاترین تاثیر آنتی بیوتیکی را بر روی ایزوله ها داشتند.

از مجموع 268 نمونه، در 154 نمونه (حدود 57 درصد) انتروکوک شناسایی شد که نزدیک به 30 درصد از آن ها دارای انتروکوک مقاوم به ونکومایسین بودند. بیش از 91 درصد از این نمونه ها متعلق به E.feacalis، نزدیک به 6 درصد متعلق به E.faecium و حدود سه درصد متعلق به سایر گونه های انتروکوکوس بودند.

آنالیز های این مطالعه نشان دهنده شیوع بالای این باکتری در مکان های شنای استان گیلان و اندازه بالای مقاومت آنتی بیوتیکی در این باکتری ها است. با توجه به این که امکان انتقال ژن مقاومت به آنتی بیوتیک به باکتری های دیگر وجود دارد، این موضوع می تواند یک تهدید اپیدمیولوژیک جدی و خطری برای سلامت عمومی ایجاد کند.

به همین علت پژوهشگران این مطالعه توصیه می نمایند که برای مشخص منبع آلودگی و بعلاوه جلوگیری از شنا در مکان هایی که اندازه آلودگی باکتریایی بالایی دارد، تدابیر لازم اندیشیده گردد.

در انجام این تحقیق حدیث کلانتری، خسرو عیسی زاده و محمد فائزی قاسمی؛ پژوهشگران گروه میکروبیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان و عباس حاجی زاده از مرکز تحقیقات زیست شناسی دانشگاه جامع امام حسین (ع) با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان آنالیز شیوع انتروکوک های مقاوم به ونکومایسین و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آن ها در آب های تفریحی استان گیلان در شماره نشریه میکروب شناسی پزشکی ایران؛ دوماهنامه انجمن میکروب شناسی ایران منتشر شده است.