آهنجگ از نمادهای لباس بلوچی و نشانه ای از صلابت در برابر مسائل است - فیس راز

صفورا کلانتری، کارشناس ثبت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان گفت: شلواربند بلوچی (آهنجگ) ریسمانی است به طول حدودا یک و نیم متر که در گذشته از پشم گوسفند یا شتر بافته میشد و برای بستن شلوار بلوچی به کمر کاربرد داشت اما این شیوه بافت با آمدن کاموا و سهولت تهیه آن کم کم کنار گذاشته شد و بافت کاموا در بین مردم رایج تر شد. بعلاوه در گذشته پشم شتر و گوسفند را با همان رنگ طبیعی برای شلواربند می بافتند، اما کامواها در رنگهای متنوع و شاد هستند و همین موجب شد شلواربندها با پوشش های رنگی بافته گردد و کامواهای سبز، قرمز، سفید و آبی بیشترین طیف رنگی است که مورد استفاده قرار میگیرد.

او افزود: شلواربند بلوچی یکی از زیبایی های لباس بلوچی است که برای حفظ و پاسداری از آن، پرونده ثبتی آن را آماده کردیم و با شماره 2550 در تاریخ 28 دی 1400 در لیست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید.

به گفته این کارشناس ثبت، شلوار بند (آهنجگ) به صورت ریسمانی پهن به قطر 5 تا 7 سانتیمتر و طول حدودا 5/1 متر یافته می گردد که بیشترین استفاده را در حال حاضر برای بستن شلوار بلوچی مردانه به کمر دارد. البته در گذشته وقتی به طناب و ریسمان احتیاج داشتند با همان روش بافتِ شلواربند با طول بیشتر، آن را بافته و برای بستن اسباب و وسایل سفر استفاده می کردند. در واقع این نوع بافت نماد محکمی و صلابت در برابر سختی ها و مسائل بوده است.

کلانتری درباره مراحل بافت شلواربند بلوچی (آهنجگ) شرح داد: شش عدد میخ 20 سانتیمتری را در زمین با فرم خاص، یک مثلث بزرگ در پایین ویک مثلث کوچک در بالای آن برای پایه کار فرو می نمایند. سپس تارهای کاموا را روی میخ ها (حدود 45 تار) چله کشی می نمایند و در زمان چله کشی تارها را با نظم خاصی بین مثلث بزرگ و کوچک می کشند و در خاتمه چله کشی، یک نخ را به عنوان شاهد در یکی از زوایای مثلث کوچک بسته تا به عنوان پایه شروع، کار بافت از آنجا شروع گردد.

او ادامه داد: تارهای چله کشی شده را به صورت منظم درآورده و روی سه پایه ای آهنی و یا چوبی که به منظور بافت شلواربند تهیه شده است آویزان نموده و نی های چوبی را از وسط چله ها یکی یکی به صورت ضربدری رد نموده و تا آخر چله ادامه می دهند. سپس از قسمت نشانه گذاری شده بافت را شروع نموده و نی ها را یکی یکی از درون چله در می آورند.

کلانتری گفت: پس از خاتمه بافت، مقداری از نخ های تار دوطرف را باقی گذاشته و به صورت سه شاخه می بافند و در نهایت، به سر هر کدام از این رشته ها گلوله های گرد کاموایی که پل نامیده می گردد، نصب می نمایند و آماده استفاده در شلوار می گردد.